INFORMACJA DLA PACJENTÓW z PEG
PIELĘGNACJA PRZETOKI
Zanim zaczniesz czynności pielęgnacyjne, upewnij się, czy końcówka zgłębnika jest zamknięta, a zaciski na nim zaciśnięte. Gastrostomia potrzebuje ok. 14 dni na zagojenie. Pielęgnacja PEG różni się w zależności
od tego, ile czasu upłynęło od zabiegu!
Zasady pielęgnacji gastrostomii przez pierwsze 14 dni od założenia
- Pielęgnację przetoki wykonujemy
minimum raz na dobę.
- Przez pierwsze 7 – 14 dni opatrunek
należy zmieniać codziennie.
- Przez pierwsze 24 godziny zewnętrzna
płytka mocująca powinna przylegać do skóry jednak niezbyt ściśle, aby
nie doszło do niedokrwienia obszaru
pomiędzy płytkami zewnętrzną
i wewnętrzną, która tkwi w świetle
żołądka.
- Po 24 godzinach należy poluzować
zewnętrzną płytkę mocującą na około
5 mm w celu umieszczenia opatrunku.
- Przez pierwsze 72 godziny (3 doby) nie
należy zmieniać pozycji PEG-a, aby nie
rozkrwawić stomii.
- Po 3 dniach należy rozpocząć obracanie
PEG-a wokół osi o 180°.
- Po 7 dniach od założenia należy
dodatkowo wsuwać (w kierunku światła
żołądka) i wysuwać (w kierunku skóry)
na ok. 1,5–2 cm
- Zmiana opatrunku
Jałowy opatrunek w kształcie litery Y umieszcza się pod zewnętrzną płytką mocującą tak, aby zostawić odrobinę
luzu, około 2 -3 mm. Zbyt mocne dociśnięcie płytki do skóry może powodować powstawanie odleżyn. Pierwszą zmianę
opatrunku należy wykonać rano, następnego dnia po zabiegu. W czasie pierwszych siedmiu dni po założeniu PEG
opatrunek należy zmieniać codziennie, a po okresie wstępnego gojenia rany - co 2-3 dni.
Obserwacja rany
Należy obserwować ranę pod kątem krwawienia, zaczerwienienia, wysięku, stwardnienia czy odczynów alergicznych
(w szczególności u pacjentów z cukrzycą, otyłością, ciężkim niedożywieniem i stosujących leki immunosupresyjne).
Skóra w okolicach rany powinna być codziennie dezynfekowana. Nie należy używać środków odkażających
zawierających jodynę (np. Povidone, Betadine, Braunol) oraz fenoksyetanol (np. Octansept), ponieważ mogą one
zniszczyć zgłębnik. Polecane są środki na bazie poliheksanidu (np. Decontaman, Serasept, Lavanid 1, Lavanid 2, Prontosan).
Kremy i talk - choć mogą wydawać się odpowiednie do pielęgnacji rany - nie powinny być nakładane w
okolicach przetoki, ponieważ:
• podrażniają skórę i prawdopodobnie przyczyniają się do powstawania zakażeń przetoki,
• mogą niekorzystnie oddziaływać na materiał, którego zrobiony jest zgłębnik, powodując rozciągnięcie lub
przeciek zgłębnika,
• zawarty w kremie tłuszcz może spowodować, że zewnętrzny dysk ześlizgnie się, a zgłębnik zacznie się
przemieszczać, co zwiększy ryzyko przeciekania podczas karmienia i może przyczynić się do powstania infekcji.
NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCE PROBLEMY
Zatkanie zgłębnika
Regularne płukanie zgłębnika zmniejsza ryzyko jego zatkania. Jeśli jednak dojdzie do zatkania, powinno wystarczyć
przepłukanie go wodą gazowaną. Nie wolno używać kwaśnych roztworów, np. soków owocowych. Nie wolno
również przepychać zgłębnika, aby go nie uszkodzić. W przypadku problemów z odetkaniem zgłębnika, należy
skontaktować się z lekarzem lub pielęgniarką.
Wypadnięcie zgłębnika
W przypadku wypadnięcia zgłębnika należy położyć na przetokę czysty, suchy ręcznik lub gazę i skontaktować się z
lekarzem. Zgłębnik powinien być założony jak najszybciej, bo przetoka zacznie zarastać.
Uszkodzenie zgłębnika
Przeciekanie lub pęknięcie zgłębnika należy zgłosić lekarzowi. Istnieje możliwość wymiany elementów lub całego
zgłębnika. W każdym przypadku, gdy przetoka jest obolała, zaczerwieniona lub zakażona, albo wystąpią inne
problemy należy skontaktować się lekarzem lub pielęgniarką.
UWAGA !
Dysk mocujący trzeba dopasować za każdym razem, gdy Pacjent przybierze lub straci na wadze.
Algorytm pielęgnacji gastrostomii przez pierwsze
14 dni od założenia
1. Wykonaj higienę rąk.
2. Załóż jałowe rękawiczki.
3. Zdejmij zacisk mocujący. Zapamiętaj,
na jakiej wysokości jest położona
zewnętrzna płytka mocująca
4. Poluzuj płytkę mocującą
5. Zdezynfekuj okolicę gastrostomii środkiem
antyseptycznym
6. Dokładnie osusz skórę.
7. Oczyść również elementy PEG-a (dren,
płytkę mocującą).
8. Obracaj PEG-a o 180° w obu
kierunkach – w prawo i w lewo
9.Wsuwaj w kierunku światła żołądka
oraz wysuwaj w kierunku skóry zgłębnik
na głębokość ok. 1,5 cm.
10. Pod zewnętrzną płytkę mocującą umieść
jałowy opatrunek w kształcie litery Y tak,
aby zostawić odrobinę luzu ok. 5 mm
Pielęgnacja gastrostomii po ponad 14 dniach
od założenia Pielęgnację stomii wykonujemy
przynajmniej raz na dobę.
Skórę wokół stomii przemywa się
łagodnym roztworem wody z mydłem.
Roztworem wody z mydłem należy
również przemyć dren oraz zewnętrzną
płytkę mocującą.
Skórę wokół stomii należy zawsze
dokładnie osuszyć.
Codziennie należy obracać PEG-a o 180°
w obu kierunkach (w prawo i w lewo).
Codziennie należy wsuwać w kierunku
światła żołądka oraz wysuwać w kierunku
skóry zgłębnik na głębokość ok. 1,5 cm
Po zagojeniu przetoki nie ma
konieczności umieszczania pod płytką
opatrunków. Opatrunki stosujemy jedynie
w przypadku, jeśli skóra w kontakcie
z płytką jest podrażniona.