Pomiar tętna

 

Pomiar tętna człowieka to kluczowy element w monitorowaniu naszego zdrowia i kondycji fizycznej. Tętno, czyli liczba uderzeń serca na minutę, dostarcza cennych informacji o pracy naszego układu krążenia. W tej części postu  omówimy, jak dokładnie mierzyć tętno, jakie są normy dla różnych grup wiekowych, a także jak interpretować wyniki, aby lepiej zrozumieć sygnały, jakie wysyła nam nasze ciało.

Pomiar tętna można wykonać w kilku prostych krokach. Najczęściej stosowane metody to pomiar na nadgarstku lub na szyi. Aby zmierzyć tętno na nadgarstku, należy delikatnie przyłożyć dwa palce – wskazujący i środkowy – do wewnętrznej strony nadgarstka, tuż poniżej podstawy kciuka. Pamiętaj, aby nie używać kciuka, ponieważ ma on własne wyczuwalne tętno, które może wprowadzać w błąd. Naciskaj lekko, aż poczujesz puls, a następnie policz liczbę uderzeń przez 15 sekund. Wynik pomnóż przez cztery, aby uzyskać liczbę uderzeń na minutę.

Podobnie można zmierzyć tętno na szyi, przyciskając dwa palce do bocznej części szyi, w okolicy tętnicy szyjnej. Znalezienie odpowiedniego miejsca może wymagać odrobiny praktyki, ale gdy już je znajdziesz, procedura jest taka sama – liczysz uderzenia przez 15 sekund i mnożysz wynik przez cztery.

Normy tętna różnią się w zależności od wieku i poziomu aktywności fizycznej. Dla dorosłych w spoczynku normalne tętno wynosi od 60 do 100 uderzeń na minutę. Osoby regularnie uprawiające sport mogą mieć tętno w spoczynku bliżej dolnej granicy tego zakresu, a nawet niższe. Na przykład, zawodowi sportowcy często mają tętno spoczynkowe poniżej 60 uderzeń na minutę. W przypadku dzieci i młodzieży normy są nieco inne – młodsze dzieci mogą mieć tętno spoczynkowe sięgające 120 uderzeń na minutę.

Tętno może się zmieniać w zależności od różnych czynników, takich jak poziom stresu, temperatura otoczenia czy nawodnienie organizmu. Na przykład, w gorący dzień serce może bić szybciej, aby pomóc schłodzić organizm. Podobnie, podczas sytuacji stresowych czy emocjonalnych nasze tętno również może wzrosnąć. Dlatego ważne jest, aby przy interpretacji wyników pomiaru tętna brać pod uwagę kontekst, w jakim zostało ono zmierzone.

Regularne monitorowanie tętna może być pomocne w ocenie efektywności treningów i ogólnej kondycji fizycznej. Na przykład, jeżeli zauważysz, że twoje tętno spoczynkowe stopniowo się obniża, może to wskazywać na poprawę kondycji sercowo-naczyniowej. Z drugiej strony, nagły wzrost tętna spoczynkowego może być sygnałem przetrenowania lub zbliżającej się choroby.

Ważne jest również, aby znać swoje tętno maksymalne, zwłaszcza jeśli planujesz intensywne treningi. Tętno maksymalne można oszacować za pomocą prostego wzoru: 220 minus wiek. Na przykład, dla osoby 30-letniej tętno maksymalne wynosi około 190 uderzeń na minutę. Wiedza ta pozwala na bardziej efektywne planowanie treningów, aby uniknąć przeciążenia organizmu.

Na zakończenie, warto wspomnieć, że istnieje wiele nowoczesnych urządzeń, takich jak zegarki sportowe czy opaski fitness, które mogą automatycznie monitorować nasze tętno przez cały dzień. Choć są one wygodne i oferują wiele dodatkowych funkcji, warto od czasu do czasu sprawdzić ich dokładność klasyczną metodą manualną.

Podsumowując, pomiar tętna to prosta, ale niezwykle wartościowa metoda, która może dostarczyć wielu informacji o stanie naszego zdrowia i kondycji. Regularne monitorowanie tętna pozwala lepiej zrozumieć, jak nasz organizm reaguje na różne czynniki i może być pomocne w optymalizacji planu treningowego. Zachęcam do regularnego praktykowania tej umiejętności i wykorzystywania zdobytej wiedzy do dbania o swoje zdrowie.

Tętno - fala krwi uderzająca w ścianę naczyń tętniczych po skurczu lewej komory.

Cechy tętna:
1. Szybkość - ilość uderzeń na minutę

• 140 - u noworodka
• 110 - 130 - u dziecka rocznego
• 100 - 115 - u dziecka 2-letniego
• 80 - 90 u dziecka 7 letniego
• 80 - 85 u dziecka 14 letniego
• 66 - 67 u dorosłego człowieka
• 60 lub 90 - 95 u ludzi starszych

W warunkach fizjologicznych tętno ulega przyspieszeniu :
          przy wysiłku fizycznym

·         w stanach emocjonalnych.

W stanach patologicznych tętno przyspieszone (powyżej 100 uderzeń na minutę) nosi nazwę TACHYKARDIA. Występuje:

• w chorobach serca
• przy gorączce
• przy histerii
• przy krwotoku
• przy chorobach ze zwiększoną przemianą materii

Przeciwieństwem trachycardii jest zwolnione (poniżej 60 uderzeń na minutę) tętno - BRADYKARDIA. Występuje:

• przy wzmożonym ciśnieniu śródczaszkowym
• przy zatruciach wewnątrzpochodnych (mocznica)
• przy zatruciach zewnątrzpochodnych (grzybami)

2. Napięcie (siła) - spowodowane oporem jakie stawiają naczynia tętnicze uderzającej fali krwi. Mierzy się je siłą ucisku.

• Tętno dobrze napięte (dobrze wyczuwalne pod palcami)
• Tętno średnio napięte
• Tętno nitkowate (słabe, szybkie - występuje np. przy wstrząsie)
• Tętno drutowate (twarde,mocno wyczuwalne)

3. Rytm, miarowość - tętno miarowe, gdy uderzenia są z jednakową siłą i w równych odstępach czasu.

BIGEMINIA - tętno bliźniacze - dwa dodatkowe uderzenia, jedno po drugim.
Miejsca mierzenia tętna:
Tętno wyczuwa się tam, gdzie tętnice przebiegają powierzchownie i gdzie można docisnąć je do twardych struktur tkankowych

• tętnica szyjna
• tętnica promieniowa
• tętnica udowa
• tętnica podkolanowa
• tętnica grzbietowa stopy
• tętnica skroniowa
• tętnica podobojczykowa
• tętnica pachowa
• tętnica ramienna
• tętnica piszczelowa tylna
• tętnica strzałkowa

Sposób pomiaru:

 

• układamy II,III,IV palec( zwykle prawej ręki ) na tętnicy wzdłuż jej przebiegu
• częstość tętna mierzy się przez 15 sekund i mnoży wynik przez 4
• w przypadku niemiarowego tętna należy ocenić jego częstość przez 60 sekund