Ciśnienie
jest siłą jaką przepływający strumień krwi wywiera na ściany elastycznych
naczyń krwionośnych.
Wysokość ciśnienia zależy od trzech czynników:
1. siły skurczowej serca
2. ilości krwi krążącej
3. oporów, jakie stawiają naczynia
Podczas skurczu komór ciśnienie jest
wyższe i nazywa się skurczowym - nie powinno przekraczać 140 mmHg.
Podczas rozkurczu jest niższe i
nazywa się rozkurczowym - nie powinno przekraczać 90 mmHg
Różnica między ciśnieniem skurczowym
i rozkurczowym nosi nazwę amplitudy. Jej norma: 30 - 50 mmHg.
Za
prawidłowe ciśnienie przyjmuje się wartość 120/80 mmHg
Ciśnienie
skurczowe odczytuje się w momencie pojawienia się pierwszego tonu tętnicy, a ciśnienie rozkurczowe, gdy ton ten staje
się znacznie cichszy lub od razu zniknie.
W warunkach fizjologicznych
ciśnienie wzrasta:
- po wysiłku fizycznym,
- po wypiciu dużej ilości kawy,
herbaty,
- po wypaleniu papierosa,
- w stanach emocjonalnych.
Czynniki
obniżające ciśnienie:
- wahania ciśnienia
atmosferycznego,
- wysoka temperatura otoczenia,
- objedzenie się.
- warunki patologiczne
W warunkach patologicznych
podwyższone ciśnienie nosi nazwę HYPERTONIA.
Przyczynami są:
- emocje,
- schorzenia nerek,
- otyłość.
Niedociśnienie to HYPOTONIA.
Występuje:
- we wstrząsie,
- przy odwodnieniu
Zasady pomiaru ciśnienia:
- chory siedzi lub leży
- kończyna górna w odwiedzeniu,
wyprostowana w stawie łokciowym,
- mankiet powyżej zgięcia
łokciowego (2 cm), nie może uciskać ani być za luźny,
- musi być założony na gołe ciało
- szerokość mankietu uzależniona
jest od wieku
Cel:
- określenie wielkości ciśnienia
tętniczego krwi,
- rozpoznanie nadciśnienia
tętniczego,
- kontrola jego leczenia,
- pomoc w diagnozowaniu stanu
pacjenta oraz chorób, których przyczyną mogą być wahania ciśnienia krwi.
Przygotowanie zestawu:
Materiały i środki:
- rękawiczki.
Przybory i sprzęt:
- aparat do mierzenia ciśnienia
(sfigmomanometr) zegarowy,
- słuchawki lekarskie
(stetoskop),
- taca.
Sposób wykonania.
Czynności wstępne:
- Sprawdź funkcjonowanie aparatu (szczelność
mankietu, pompki, przewodów podłączonych do aparatu, wskazówki w punkcie
„0”) oraz stetoskopu.
Czynności właściwe:
1. Poinformuj pacjenta o celu,
przebiegu i sposobie wykonania badania.
2. Uzyskaj zgodę na badanie.
3. Higienicznie umyj ręce.
4. Przygotuj przybory i sprzęt (w
zależności od wieku badanego przygotuj odpowiedni mankiet. Zbiornik powietrza
mankietu powinien obejmować co najmniej 80% obwodu oraz 2/3 długości ramienia)
i ustaw je na stoliku przyłóżkowym.
5. Zapewnij ciszę i odpowiednie oświetlenie
na sali.
6. Zaleć 5-minutową relaksację
(odpoczynek) przed badaniem.
7. Zapewnij pacjentowi wygodną pozycję
(leżącą lub siedzącą), z podparciem kończyny górnej tak, aby tętnica ramienna
znajdowała się na poziomie serca.
8. Poproś o zdjęcie ubrania z ramienia,
na którym dokonasz pomiaru.
9. Ułóż ramię w lekkim odwiedzeniu,
odwracając dłoń stroną zgięciową do góry.
10. Umieść poduszkę gumową mankietu na
ramieniu (lewym lub prawym) – 3 cm powyżej zgięcia łokciowego nad tętnicą tak,
aby mankiet znajdował się na wysokości serca.
11. Odszukaj tętna na tętnicy łokciowej
(w zgięciu łokciowym, poniżej mankietu po stronie przyśrodkowej).
12. Załóż słuchawki lekarskie do uszu,
natomiast membranę słuchawek przyłóż w miejscu badania tętna.
13. Zamknij zawór w pompce (zakręcając w
prawo).
14. Wtłaczaj powietrze do mankietu,
pompując pompką do momentu, gdy ciśnienie będzie o 20-30 mmHg wyższe niż w
chwili zaniku tętna.
15. Powietrze z mankietu wypuszczaj tak,
aby wskazówka zegara opadała w tempie 2-3 mmHg/sek.
16. Wysłuchaj pierwszy ton, zapamiętując
stan wskazówki na zegarze – jest to wartość ciśnienia skurczowego.
17. Kontynuuj dalsze powolne
wypuszczanie powietrza, słyszysz dalsze wyraźne tony, które stopniowo słabną.
Zapamiętaj stan, w którym znajduje się wskazówka na zegarze w momencie zaniku
tętna – jest to wartość ciśnienia rozkurczowego.
18. Odkręć całkowicie zawór w celu
upuszczenia powietrza, wskazówka zegara obniży się do poziomu „0”.
19. Zdejmij słuchawki.
20. Zdejmij mankiet z ramienia.
21. Poinformuj pacjenta o wyniku
pomiaru.
22. Uporządkuj zestaw.
23. Zdezynfekuj stetoskop i mankiet
aparatu.
24. Higienicznie umyj ręce.
25. Udokumentuj wykonanie zabiegu
UWAGA!
Zbyt mały mankiet powoduje fałszywe zawyżenie pomiaru, a zbyt duży jego
zaniżenie. Opiekun zobowiązany jest zastosować mankiet odpowiedniego rozmiaru,
uwzględniając wiek badanego oraz obwód jego ramienia.
Rozmiary mankietów:
- dla dzieci do 2 lat – 6 cm;
- dla dzieci do 4 lat – 8 cm;
- dla dzieci starszych i osób
szczupłych 12×18 cm;
- dla dorosłych 12×26 cm;
- u osób otyłych o obwodzie
ramienia powyżej 33 cm mankiet w rozmiarze 12×40 cm.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz