Kąpiel pacjenta w wannie -algorytm wykonania

 

Kąpiel w wannie

Można ją zalecić pacjentom samodzielnym przy niewielkiej pomocy osób drugich bądź specjalnych urządzeń technicznych. Pacjenci mogą być umieszczani i wyjmowani z wanny bez narażenia ich stanu zdrowia na dodatkowe dolegliwości, które można przewidzieć, np. stan niedociśnienia krwi.

Czynności przygotowawcze

1.      Zapoznanie się ze stanem pacjenta.

2.      Przygotowanie materiału, sprzętu, otoczenia:

·         przygotowanie zestawu: ręczników kąpielowych, myjki lub gąbki do mycia, mydła, czystej bielizny osobistej, maty kąpielowej, termometru kąpielowego, wywieszki o treści „łazienka zajęta”, podpórki ułatwiającej wejście i wyjście z wanny, krzesła, stołka do kąpieli w pozycji siedzącej, udogodnień technicznych (np. podnośników elektronicznych, hydraulicznych),

·         zapewnienie temperatury ok. 22–26°C w łazience,

·         ocena stanu czystości pomieszczenia i wanny,

·         wyłożenie wanny i podłogi matą kąpielową,

·         napełnienie wanny wodą o odpowiedniej temperaturze (dla                 dzieci 32–38°C),

·         skontrolowanie temperatury wody termometrem kąpielowym,

·         umieszczenie na drzwiach zawieszki „łazienka zajęta”

3.      Przygotowanie pacjenta

·         wyjaśnienie pacjentowi sposobu regulacji wody i korzystania z udogodnień,

·         wyjaśnienie sposobu korzystania z dzwonka alarmowego,

·         ewentualne zabezpieczenie np. opatrunku, cewnika, przetoki,

·         jeżeli pacjent sobie życzy, zostawiamy go samego, ale należy zaznaczyć, by nie zamykał drzwi na klucz.

Czynności właściwe

1.      Podczas wprowadzania pacjenta do łazienki należy ustalić zakres potrzebnej mu pomocy.

2.      Skontrolowanie po raz drugi temperatury wody.

3.      Pomoc pacjentowi w zdjęciu bielizny (jeżeli jest to konieczne).

4.      Wprowadzenie pacjenta do wanny.

5.      Okresowa kontrola stanu pacjenta podczas kąpieli (słowna lub naoczna).

6.      Zapewnienie minimum 10–15 minut na wykonanie kąpieli.

7.      Po zakończeniu kąpieli kontrola stanu skóry.

8.      Pomoc pacjentowi w wyjściu z wanny, osuszeniu oraz założeniu bielizny osobistej.

Czynności końcowe

1.      Uporządkowanie materiału, sprzętu, otoczenia:

·         przygotowanie sali pacjenta – zamknięcie okien, przesłanie łóżka,

·         uporządkowanie przyborów toaletowych i zabezpieczenie brudnej bielizny.

2.      Postępowanie z pacjentem – zapewnienie bezpiecznego powrotu pacjenta na salę.

3.      Czynności końcowe – odnotowanie w dokumentacji pacjenta wykonania kąpieli.

 

Pomiar oddechu

Pomiar oddechu człowieka to fascynujący temat, który łączy w sobie naukę, technologię i zdrowie. Zacznijmy od zrozumienia, dlaczego pomiar oddechu jest tak istotny. Oddech nie tylko dostarcza tlen do naszego organizmu, ale również umożliwia usuwanie dwutlenku węgla. Dlatego monitorowanie jego jakości i efektywności może dostarczyć cennych informacji o naszym zdrowiu i kondycji fizycznej.

Zacznijmy od podstawowego wyjaśnienia, czym jest pomiar oddechu. Polega on na ocenie parametrów oddechowych takich jak częstotliwość, objętość i rytm oddechów. Dzięki tym danym możemy ocenić stan naszego układu oddechowego oraz wykryć ewentualne nieprawidłowości. Pomiar oddechu może być wykonywany za pomocą różnych urządzeń, od prostych spirometrów po zaawansowane systemy monitorujące, które analizują skład wydychanego powietrza.

Jednym z najczęściej stosowanych urządzeń jest spirometr. To narzędzie mierzy objętość powietrza wdychanego i wydychanego przez płuca. Przykładowo, jeżeli ktoś ma astmę, spirometria może pomóc w określeniu, jak dobrze działają jego płuca i jak efektywna jest terapia. W czasie badania pacjent wdmuchuje powietrze do ustnika, a urządzenie rejestruje ilość oraz szybkość przepływu powietrza. Dzięki temu można zidentyfikować ograniczenia w przepływie powietrza, co jest kluczowe dla diagnozy wielu chorób układu oddechowego.

Kolejnym przykładem jest pulsoksymetria, która mierzy poziom nasycenia krwi tlenem oraz tętno. Jest to nieinwazyjna metoda, która polega na założeniu małego urządzenia na palec. Pulsoksymetr wykorzystuje światło, aby mierzyć, ile tlenu jest we krwi. Jest to szczególnie przydatne dla osób z problemami sercowo-naczyniowymi czy chorobami płuc, ponieważ niskie nasycenie tlenem może wskazywać na problemy z oddychaniem.

Nie można zapomnieć o kapnografii, która mierzy poziom dwutlenku węgla w wydychanym powietrzu. Kapnografy są powszechnie używane w szpitalach, zwłaszcza podczas zabiegów chirurgicznych, aby monitorować stan pacjenta. Wzrost poziomu CO2 może wskazywać na problemy z wentylacją lub krążeniem.

Przejdźmy teraz do bardziej zaawansowanych technologii. W ostatnich latach pojawiły się urządzenia przenośne, które pozwalają na ciągłe monitorowanie parametrów oddechowych. Na przykład inteligentne zegarki i opaski fitness coraz częściej mają wbudowane funkcje monitorowania oddechu. Te urządzenia mogą pomóc w lepszym zrozumieniu, jak stres, sen i aktywność fizyczna wpływają na nasz oddech.

Warto również wspomnieć o zastosowaniu technologii wirtualnej rzeczywistości (VR) w pomiarze oddechu. Dzięki VR można stworzyć środowisko, które pozwala na trening technik oddechowych. Użytkownik, zanurzony w wirtualnym świecie, może uczyć się kontrolować swój oddech, co jest szczególnie przydatne dla sportowców czy osób praktykujących medytację.

Pomiar oddechu ma również zastosowanie w diagnozie i leczeniu zaburzeń snu. Bezdech senny, czyli chwilowe wstrzymanie oddechu podczas snu, jest poważnym problemem zdrowotnym. Urządzenia do monitorowania snu mogą wykrywać bezdechy oraz analizować jakość snu, co pozwala lekarzom na lepsze dostosowanie terapii.

Na koniec warto podkreślić, że pomiar oddechu nie jest tylko domeną służby zdrowia. Coraz więcej osób korzysta z tych technologii na co dzień, aby lepiej zrozumieć swoje ciało i poprawić jakość życia. Na przykład, osoby zajmujące się jogą czy medytacją mogą używać aplikacji do monitorowania oddechu, aby doskonalić swoje techniki relaksacyjne.

Podsumowując, pomiar oddechu człowieka to niezwykle użyteczne narzędzie, które może dostarczyć wielu cennych informacji o naszym zdrowiu. Niezależnie od tego, czy chodzi o diagnozowanie chorób, poprawę jakości snu, czy optymalizację treningu sportowego, zrozumienie i kontrola oddechu mogą przynieść wiele korzyści. Zachęcam do dalszego zgłębiania tego tematu i odkrywania, jak pomiar oddechu może wpłynąć na Twoje życie.

 

Oddech powinien być:

·        miarowy,

·        średnio głęboki,

·        bezwonny,

·        niesłyszalny,

·        wykonywany bez wysiłku,

·        wydech dłuższy od wdechu.

 

Sprawdzając oddech patrzymy na trzy cechy:

1. Szybkość

2. Zapach

3. Charakter

 

Ilość oddechów u noworodka  wynosi 40 do 50 na minutę.

U dzieci 18 - 25

U dorosłych 12 - 20

 

W warunkach fizjologicznych oddech może być przyspieszony

·        po wysiłku fizycznym

·        w stanach emocjonalnych,

 a spowolniony w czasie snu.

 

W warunkach patologicznych oddech jest  przyspieszony w następujących stanach:

• stanach gorączkowych
• bólach w klatce piersiowej
• zmniejszonej powierzchni oddechowej płuc
• zmniejszonej ilości hemoglobiny
• przy upośledzonym krążeniu
• przy braku lub zmniejszonej ilości tlenu w powietrzu atmosferycznym

Zwolniony: 

• przy zwiększonym ciśnieniu śródczaszkowym
• zatruciach zewnątrzpochodnych (np. morfiną)
• zatruciach wewnątrzpochodnych (np. głęboka śpiączka cukrzycowa)

Charakter oddechu:

 

1. CHEYNE'A - STOKESA - stopniowe narastanie częstości i głębokości oddechu i zwalnianiu go aż do bezdechu. Cykle te powtarzają się.

Występuje w niewydolności lewokomorowej i w zatruciach barbituranami.

 

2. BIOTA - charakteryzuje się tym, że występuje bezdech i bezpośrednio po nim głęboki i szybki oddech.

Występuje przy uszkodzeniu ośrodka oddechowego.

 

3. KUSSMAULLA - "gonionego psa". Przyspieszony.

Występuje przy cukrzycy.

 

4. ODDECH UTRUDNIONY - przy przeszkodzie mechanicznej w drogach oddechowych. Zapadają się dołki podobojczykowe, napinają skrzydełka nosa i mięśnie międzyżebrowe. Chory "łapie" powietrze.

 

5. ODDYCHANIE PRZEZ USTA -  przyczyny:

skrzywiona przegroda nosa, polipy w osie, przerost trzeciego migdałka.

 

Zapach:

• zgniłych jabłek (aceton) -  kwasicy cukrzycowej, śpiączce
• zgorzelinowy przy zepsutych zębach
• alkoholu przy upojeniu alkoholowym
• przy schorzeniach żołądka
• przy schorzeniach zgorzelinowych w płucach

• Algorytm pomiaru oddechu 

Cel:
ocena oddechu pod względem:

• obecności oddechu,
• częstości,
• jakości,
• rytmu

Przygotowanie zestawu: 
Materiały i środki:

• rękawiczki.

Przybory i sprzęt:

• zegarek z sekundnikiem lub stoper, 
• taca.

Sposób wykonania:

1.     Poinformuj pacjenta o badaniu tętna (badanie oddechu wykonujemy bez wiedzy pacjenta).

2.     Uzyskaj zgodę na badanie.

3.     Higienicznie umyj ręce.

4.     Przygotuj sprzęt na tacy.

5.     Zapewnij ciszę i odpowiednie oświetlenie na sali.

6.     Poinformuj pacjenta o zachowaniu spokoju podczas badania.

7.     Zaproponuj pacjentowi wygodną pozycję leżącą na plecach lub siedzącą (wskazane jest, by klatka piersiowa była odsłonięta).

8.     Ułóż rękę na nadgarstku chorego – tak, jak do badania tętna.

9.     Dyskretnie obserwuj ruchy klatki piersiowej.

10. Licz oddechy przez 1 minutę.

11. Ustal tor oddychania (brzuszny, piersiowy).

12. Zaobserwuj czy:

o    nie występują trudności w oddychaniu,

o    chory podczas oddychania włącza dodatkowe mięśnie oddechowe,

o    czy występuje duszność,

o    czy oddychaniu towarzyszą świsty i trzeszczenia w klatce piersiowej.

13. Uporządkuj zestaw.

14. Higienicznie umyj ręce.

15. Udokumentuj wykonanie zabiegu.

UWAGA

• Oddech prawidłowy u chorego dorosłego w spoczynku wynosi około 12-20/min.
• Oddech prawidłowy jest:
• miarowy,
• średnio głęboki,
• wykonywany bez wysiłku,
• bezwonny,
• niesłyszalny,
• wydech nieco dłuższy niż wdech.

 

Pomiar RR

 

Ciśnienie jest siłą jaką przepływający strumień krwi wywiera na ściany elastycznych naczyń krwionośnych.

Wysokość ciśnienia zależy od trzech czynników:
1. siły skurczowej serca
2. ilości krwi krążącej
3. oporów, jakie stawiają naczynia

Podczas skurczu komór ciśnienie jest wyższe i nazywa się skurczowym - nie powinno przekraczać 140 mmHg.

Podczas rozkurczu jest niższe i nazywa się rozkurczowym - nie powinno przekraczać 90 mmHg

Różnica między ciśnieniem skurczowym i rozkurczowym nosi nazwę amplitudy. Jej norma: 30 - 50 mmHg.

Za prawidłowe ciśnienie przyjmuje się wartość 120/80 mmHg

 

Ciśnienie skurczowe odczytuje się w momencie pojawienia się pierwszego tonu tętnicy,  a ciśnienie rozkurczowe, gdy ton ten staje się znacznie cichszy lub od razu zniknie.

 

W warunkach fizjologicznych ciśnienie wzrasta:

• po wysiłku fizycznym,
• po wypiciu dużej ilości kawy, herbaty,
• po wypaleniu papierosa,
• w stanach emocjonalnych.

Czynniki obniżające ciśnienie:

• wahania ciśnienia atmosferycznego,
• wysoka temperatura otoczenia,
• objedzenie się.
•  warunki patologiczne

W warunkach patologicznych podwyższone ciśnienie nosi nazwę HYPERTONIA. Przyczynami są:

• emocje,
• schorzenia nerek,
• otyłość.

Niedociśnienie to HYPOTONIA. Występuje:

• we wstrząsie,
• przy odwodnieniu

Zasady pomiaru ciśnienia:

• chory siedzi lub leży
• kończyna górna w odwiedzeniu, wyprostowana w stawie łokciowym,
• mankiet powyżej zgięcia łokciowego (2 cm), nie może uciskać ani być za luźny,
• musi być założony na gołe ciało
• szerokość mankietu uzależniona jest od wieku

Cel:

• określenie wielkości ciśnienia tętniczego krwi,
• rozpoznanie nadciśnienia tętniczego,
• kontrola jego leczenia,
• pomoc w diagnozowaniu stanu pacjenta oraz chorób, których przyczyną mogą być wahania ciśnienia krwi.

Przygotowanie zestawu:

Materiały i środki:

• rękawiczki.

Przybory i sprzęt:

• aparat do mierzenia ciśnienia (sfigmomanometr) zegarowy,
• słuchawki lekarskie (stetoskop),
• taca.

Sposób wykonania.

Czynności wstępne:

• Sprawdź funkcjonowanie aparatu (szczelność mankietu, pompki, przewodów podłączonych do aparatu, wskazówki w punkcie „0”) oraz stetoskopu.
  Czynności właściwe:

1.     Poinformuj pacjenta o celu, przebiegu i sposobie wykonania badania.

2.     Uzyskaj zgodę na badanie.

3.     Higienicznie umyj ręce.

4.     Przygotuj przybory i sprzęt (w zależności od wieku badanego przygotuj odpowiedni mankiet. Zbiornik powietrza mankietu powinien obejmować co najmniej 80% obwodu oraz 2/3 długości ramienia) i ustaw je na stoliku przyłóżkowym.

5.     Zapewnij ciszę i odpowiednie oświetlenie na sali.

6.     Zaleć 5-minutową relaksację (odpoczynek) przed badaniem.

7.     Zapewnij pacjentowi wygodną pozycję (leżącą lub siedzącą), z podparciem kończyny górnej tak, aby tętnica ramienna znajdowała się na poziomie serca.

8.     Poproś o zdjęcie ubrania z ramienia, na którym dokonasz pomiaru.

9.     Ułóż ramię w lekkim odwiedzeniu, odwracając dłoń stroną zgięciową do góry.

10. Umieść poduszkę gumową mankietu na ramieniu (lewym lub prawym) – 3 cm powyżej zgięcia łokciowego nad tętnicą tak, aby mankiet znajdował się na wysokości serca.

11. Odszukaj tętna na tętnicy łokciowej (w zgięciu łokciowym, poniżej mankietu po stronie przyśrodkowej).

12. Załóż słuchawki lekarskie do uszu, natomiast membranę słuchawek przyłóż w miejscu badania tętna.

13. Zamknij zawór w pompce (zakręcając w prawo).

14. Wtłaczaj powietrze do mankietu, pompując pompką do momentu, gdy ciśnienie będzie o 20-30 mmHg wyższe niż w chwili zaniku tętna.

15. Powietrze z mankietu wypuszczaj tak, aby wskazówka zegara opadała w tempie 2-3 mmHg/sek.

16. Wysłuchaj pierwszy ton, zapamiętując stan wskazówki na zegarze – jest to wartość ciśnienia skurczowego.

17. Kontynuuj dalsze powolne wypuszczanie powietrza, słyszysz dalsze wyraźne tony, które stopniowo słabną. Zapamiętaj stan, w którym znajduje się wskazówka na zegarze w momencie zaniku tętna – jest to wartość ciśnienia rozkurczowego.

18. Odkręć całkowicie zawór w celu upuszczenia powietrza, wskazówka zegara obniży się do poziomu „0”.

19. Zdejmij słuchawki.

20. Zdejmij mankiet z ramienia.

21. Poinformuj pacjenta o wyniku pomiaru.

22. Uporządkuj zestaw.

23. Zdezynfekuj stetoskop i mankiet aparatu.

24. Higienicznie umyj ręce.

25. Udokumentuj wykonanie zabiegu
UWAGA!

Zbyt mały mankiet powoduje fałszywe zawyżenie pomiaru, a zbyt duży jego zaniżenie. Opiekun zobowiązany jest zastosować mankiet odpowiedniego rozmiaru, uwzględniając wiek badanego oraz obwód jego ramienia.
Rozmiary mankietów:

• dla dzieci do 2 lat – 6 cm;
• dla dzieci do 4 lat – 8 cm;
• dla dzieci starszych i osób szczupłych 12×18 cm;
• dla dorosłych 12×26 cm;
• u osób otyłych o obwodzie ramienia powyżej 33 cm mankiet w rozmiarze 12×40 cm.